| А. С. Пушкин
ЕВГЕНИЙ ОНЕГИН
Роман в стихах
Pétri de vanité il avait encore plus de cette espèce d’orgueil qui fait avouer avec la même indifférence les bonnes comme les mauvaises actions, suite d’un sentiment de supériorité, peut‑être imaginaire.
Tiré d’une lettre particulière |
|
Ա․ Ս․ Պուշկին
ԵՒԳԵՆԻՅ ՕՆԵԳԻՆ
Շափածո վեպ
Pétri de vanité il avait encore plus de cette espèce d’orgueil qui fait avouer avec la même indifférence les bonnes comme les mauvaises actions, suite d’un sentiment de supériorité, peut‑être imaginaire.
Tiré d’une lettre particulière |
Не мысля гордый свет забавить,
Вниманье дружбы возлюбя,
Хотел бы я тебе представить
Залог достойнее тебя,
Достойнее души прекрасной,
Святой исполненной мечты,
Поэзии живой и ясной,
Высоких дум и простоты;
Но так и быть — рукой пристрастной
Прими собранье пестрых глав,
Полусмешных, полупечальных,
Простонародных, идеальных,
Небрежный плод моих забав,
Бессонниц, легких вдохновений,
Незрелых и увядших лет,
Ума холодных наблюдений
И сердца горестных замет. |
|
Ոչ ի զվարճանք գոռոզների, եւ
Մտերմությանը նվիրված,
Ներկայանալ քեզ կուզեի ես
Ավել արժան գործով ձոնված,
Արժան հոգուն չըքնաղագեղ եւ,
Սըրբությամբ լի երազանքին,
Կենդան ու ջինջ բանասությանը,
Ու պարզության, վեհ խոհերին;
Սակայն՝ վերցրու աչառ ձեռքովդ
Շարքն երփներանգ գլուխների՝
Կես-խնդալի, կես-տխրալի,
Ռամիկականն ու կատարյալը,
Անփույթ պտուղն իմ զվարճանքի,
Անքնության, ոգեշնչման ու,
Թերհաս, թոշնած տարիների,
Ուղեղի սառը դիտարկման ու,
Գրառումներ ցաված սրտի։ |
| ГЛАВА ПЕРВАЯ |
|
ԳԼՈՒԽ ԱՌԱՋԻՆ |
И жить торопится и чувствовать спешит.
Кн. Вяземский. |
|
Եւ ապրել է աճապարում, եւ զգալ է շտապում։
Իշխ․ Վյազեմսկիյ։ |
| I
«Мой дядя самых честных правил,
Когда не в шутку занемог,
Он уважать себя заставил
И лучше выдумать не мог.
Его пример другим наука;
Но, боже мой, какая скука
С больным сидеть и день и ночь,
Не отходя ни шагу прочь!
Какое низкое коварство
Полуживого забавлять,
Ему подушки поправлять,
Печально подносить лекарство,
Вздыхать и думать про себя:
Когда же черт возьмет тебя!» |
|
I
«Քեռիս ազնիվ կարգի տեր մարդ է,
Երբ լրջորեն տկարացավ,
Իրեն հարգել ստիպեց ոնց հարկն է,
Եւ մի լավ բան մտքով չանցավ։
Այլոց համար սա լավ խրատ է․
Սակայն, աստված իմ, ի՜նչ ձանձրանք է
Հիվանդ պահել գիշեր-ցերեկ,
Չհեռանալ եւ քայլ գեթ մեկ։
Ինչպիսի ստոր նենգոտություն է
Կիսամեռին զվարճացնել,
Նրա բարձերն անվերջ ուղղել,
Դեղ մատուցել դեմքով տրտում եւ,
Հոգոց քաշել՝ մտքով գաղտնի․
Ա՜խ, ե՞րբ քեզ չոռը կտանի»՝ |
| II
Так думал молодой повеса,
Летя в пыли на почтовых,
Всевышней волею Зевеса
Наследник всех своих родных.
Друзья Людмилы и Руслана!
С героем моего романа
Без предисловий, сей же час
Позвольте познакомить вас:
Онегин, добрый мой приятель,
Родился на брегах Невы,
Где, может быть, родились вы
Или блистали, мой читатель;
Там некогда гулял и я:
Но вреден север для меня. |
|
II
Խորհում էր պարմանի շվայտը,
Ձիով՝ փոշում սլանալով,
Ամբողջ ցեղի իր պայազատը
Բարձրյալագույն Զեւսի կամքով։
Իմ Ռուսլանի բարեկամներս,
Մի կողմ թողած նախաբանները
Թույլ տվեք ձեզ, հենց այս պահին
Ծանոթացնել իմ հերոսին․
Օնեգինն իմ բարի ընկերը,
Ափին է Նեւայի ծնվել,
Ուր, գուցե դուք էլ եք արել
Իմ ընթերցող, սկզբի քայլերը․
Այնտեղ անցնում էի եւ ես․
Թեեւ հյուսիսն ինձ չընդունեց։ |
| III
Служив отлично благородно,
Долгами жил его отец,
Давал три бала ежегодно
И промотался наконец.
Судьба Евгения хранила:
Сперва Madame за ним ходила,
Потом Monsieur ее сменил.
Ребенок был резов, но мил.
Monsieur l’Abbé, француз убогой,
Чтоб не измучилось дитя,
Учил его всему шутя,
Не докучал моралью строгой,
Слегка за шалости бранил
И в Летний сад гулять водил. |
|
III
Ծառայությունն իր հոր ազնիվ էր
Պարտքով ողջ կյանքը քարշ եկավ,
Տարին երեք հանդես տալով էլ
Վերջ ի վերջո սնանկացավ։
Եւգենիին պահում էր բախտը․
Սկզբում Madame-ն էր իր դայակը,
Հետո Monsieur-ն փոխեց նրան։
Տղան լավիկն էր, ժրաջան։
Monsieur l’Abbé-ն՝ խեղճ ֆրանսացին էլ,
Որ երեխան չչարչարվեր,
Խաղի էր վերածում դասերն,
Չէր ձանձրացնում նախատինքով էլ,
Թեթեւակի էր խրատում,
Եւ Летний сад զբոսնել տանում։ |
| IV
Когда же юности мятежной
Пришла Евгению пора,
Пора надежд и грусти нежной,
Monsieur прогнали со двора.
Вот мой Онегин на свободе;
Острижен по последней моде,
Как dandy лондонский одет —
И наконец увидел свет.
Он по-французски совершенно
Мог изъясняться и писал;
Легко мазурку танцевал
И кланялся непринужденно;
Чего ж вам больше? Свет решил,
Что он умен и очень мил. |
|
IV
Իսկ երբ Եւգենիի արբունքը՝
Տարիք եկավ խռովալից,
Քնքուշ հույսերն ու նուրբ հուզմունքը,
Monsieur-ն շուտով քշվեց տնից։
Ահա Օնեգինն իմ ազատ է․
Մազերը նորաձեւ կտրած են,
Զերդ dandy լոնդոնյան զուգված՝
Վերնաշխարհին հայացքն ուղղած։
Իր ֆրանսերենը կատարյալ էր․
Խոսել կարող էր եւ գրել․
Մազուրկա հեշտությամբ պարել,
Խոնարհվելիս էլ անկաշկանդ էր․
Էլ ի՞նչ։ Վերնախավում գտան,
Որ նա խելոք է, դուրեկան։ |
| V
Мы все учились понемногу
Чему-нибудь и как-нибудь,
Так воспитаньем, слава богу,
У нас немудрено блеснуть.
Онегин был по мненью многих
(Судей решительных и строгих)
Ученый малый, но педант:
Имел он счастливый талант
Без принужденья в разговоре
Коснуться до всего слегка,
С ученым видом знатока
Хранить молчанье в важном споре
И возбуждать улыбку дам
Огнем нежданных эпиграмм. |
|
V
Բոլորըս էլ մենք սովորել ենք
Մի ինչ-որ կերպ, մի ինչ-որ բան,
Այնպես որ կրթությամբ փայլելը,
Մեզ մոտ դժվար էլ չէ այնքան։
Օնեգինն էլ ըստ շատերի եւ
(Արդար ու խիստ դատողների էլ)
Գիտուն էր, բայց բծախնդիր․
Տաղանդ ուներ նա մի ընտիր՝
Շատ անկաշկանդ զրույց վարելը
Հարցերը զգուշ շոշափելով,
Գիտուն մարդու խելոք տեսքով
Լռել վեճում այնտեղ, ուր պետք է
Եւ հարուցել տիկնանց ժպիտ
Երկտողերով իր սրամիտ։ |
|
|
Ցավոք, առայժմ այսքանն է։ Եթե հնարավոր լինի, եթե գտնվեն նրանք, ովքեր կնպաստեն, որ ամբողջ վեպը թարգմանվի այս ոգով, թերեւս կկարողանամ շարունակել։
Թեեւ, երեւի այսպես թե այնպես քիչ-քիչ փորձելու եմ առաջ շարժվել, բայց դե հանապազորյա հացի խնդիրը շատ ոգեւորվելու տեղ չի թողնում։-))) |
