Category: Հայագիտական

Սարգոն Բ-ի 8-րդ՝ մ․ թ․ ա․ 714 թվականի արշավանքի երթուղին

Թարումեան

Այս խնդիրի լուծման առաջին տարբերակը հրապարակվել էր որպես սեւագիր արդեն շուրջ 10 տարի առաջ։ Դրանից հետո մի քանի տարի ես չէի անդրադառնում դրան, քանի որ որոշ հանգուցային տվյալներ չէին ենթարկվում վերծանման։ 2022-ին ինձ հաջողվեց գտնել դրանց լուծումը եւ ես վերսկսեցի աշխատանքը։ Նոր տարբերակով վերականգնվող երթուղին որոշ կարեւորագույն հատվածներում տարբերվում է նախորդ վարկացից, թեեւ դրա հիմնական հետագիծը պահպանվել է։ Զուգահեռաբար գրվեց այս արշավանքի երթուղու վերականգնմանը նվիրված գիրք` Մի արշավանքի հետքերով (դեռեւս չհրապարակված) եւ երկու սեղմ շարադրանք՝ հայերեն եւ ռուսերեն։ Առաջինը զեկուցվեց նույն տարվա աշնանը ԳԱ Պատմության ինստիտուտի կազմակերպած գիտաժողովում, իսկ երկրորդը…

Կարդալ ավելին

«Круговой маршрут» древних дорог Великой Армении по Певтингеровой карте

Թարումեան

Հոդվածը հրապարակվել է Պսկովի պետական համալսարանի Метаморфозы Истории հանդեսում։Այս հոդվածից սկսվել իմ «Հայքի ճանապարհներն ըստ Պեւտինգերյան քարտեզի» հետազոտությունը։

Կարդալ ավելին

Попытка выявления прототипов глаголических букв на основе сравнительного анализа с буквами кириллицы и ближневосточных систем письма

Թարումեան

Հոդվածը հրապարակվել է Պսկովի պետական համալսարանի Метаморфозы Истории հանդեսում։

Կարդալ ավելին

Локализация Тигранакерта и Тигранакертское сражение 6 октября 69 г. до н. э.

Թարումեան

      Հոդվածը հրապարակվել է Պսկովի պետական համալսարանի Метаморфозы Истории հանդեսում։ Այս հոդվածը ծնվել է որպես մաս իմ «Հայքի ճանապարհներն ըստ Պեւտինգերյան քարտեզի» հետազոտության։ Սկզբում դա ընդամենը Պեւտինգերյան քարտեզի Triganocarten կայանի տեղորոշմանը նվիրված գլուխն էր։ Սակայն շուտով պարզ դարձավ, որ նշված կայանը հայոց մայրաքաղաքը չէր կարող լինել․ բազմաթիվ փաստեր խոսում էին դրա դեմ, մատնանշելով Տիգրանակերտ մայրաքաղաքի բոլորովին այլ տեղորոշումը, եւ աստիճանաբար այս գլուխն այնքան ընդարձակվեց, որ ինքնուրույն աշխատության վերածվեց։ 1-ին մասը  2-րդ մասը

Կարդալ ավելին

Աղվանքին առնչվող որոշ անվանումների ստուգաբանությունը

Թարումեան

Այս նյութը զեկուցվել է 2012 թ․ Երեւանում կայացած աղվանագիտական գիտաժողովում։ Այստեղ բերված է նաեւ դրա ռուսերեն թարգմանությունը։   Աղվանքին առնչվող որոշ անվանումների ստուգաբանությունը Попытка этимологизации некоторых географических названий имеющих отношение к Кавказской Албании

Կարդալ ավելին

«Ասիա» բառի ստուգաբանությունը

Թարումեան

Զեկույց «Հայաստանի քաղաքակրթական ավանդը Մետաքսի ճանապարհի պատմության մեջ» միջազգային գիտաժողովում   Մետաքսի ճանապարհը, լինելով ավելի շատ ոչ թե մայրուղի, այլ՝ առեւտրա-քաղաքական նախագիծ, ճյուղավորվելով եւ մի ամբողջ ցանց կազմելով ընդգրկել է ամբողջ Ասիա աշխարհամասը, ունենալով իր փաստացի ավարտը՝ դրա արեւմտյան ծայրամասում՝ Փոքր Ասիա թերակղզում։ Եւ հետաքրքիր է պարզել այդ աշխարհամասի անվան ծագումը։ «Ասիա» տեղանունը հայտնի է հնագույն հունական գրականությունից։ Դեռեւս՝ Հոմերոսի «Իլիականում» հիշատակվում է Ασιος հերոսը, որը համարվում է Ասիա տեղանվան անձնավորումը։ Բառի համար առաջարկվել են տարբեր ստուգաբանություններ։ Երկար ժամանակ ընդունելի էր համարվում դուրս բերումը սեմական (ասուրական) ասու՝ «արեւելք» բառից։ (Եւ…

Կարդալ ավելին

Влияние приёмов письма на формирование графем и происхождение агванского алфавита

Թարումեան

Влияние приёмов письма на формирование графем и происхождение агванского алфавита  Սեպտեմբեր, 2007 PDF, 900 կԲ։ Զեկուցվել է Մոսկվայում կայացած աղվանագիտական գիտաժողովին։

Կարդալ ավելին